احادیث امیرالمؤمنین علی سلام الله علیه بخش ۴

احادیث امام علی سلام الله علیه بخش ۴

احادیث امام علی سلام الله علیه بخش ۴

« بخیل ترینِ مردم »

امام على علیه السلام:

أبخَلُ النّاسِ مَن بَخِلَ على‏ نفسِهِ بمالِهِ وخلّفَهُ لِوُرّاثِهِ؛

بخیل ترینِ مردم، کسى است که مال خود را از خویش، دریغ ورزد و براى وارثانش بگذارد.

منابع: غرر الحکم : ۳۲۵۳؛ دانشنامه قرآن و حدیث : ج۱۱، ص۳۲۰

 « سخن حق »

امام على علیه السلام:

إنَّ الحَقَّ أحسَنُ الحَدیث، وَالصّادِعُ بِهِ مُجاهِدٌ؛

همانا حقّ ، نیکوترین سخن است و کسى که آشکارا حقّ بگوید، مجاهد است.

منابع: الأمالى ، مفید : ۳ / ۳؛ سیاست نامه امام علی (ع)، ص۲۴۸

 « موعظه، زنده‌کننده قلب »

امام على علیه السلام:

أحیِ قَلبَکَ بِالمَوعِظَهِ؛

دلت را با اندرز ، زنده کن.

منابع: نهج البلاغه، نامه ۳۱؛ دانشنامه قرآن و حدیث: ج۱۵، ص۲۲۸

احادیث امام علی سلام الله علیه بخش ۴

 « قبول عذر »

امام على علیه السلام:

اِقبَلْ عُذرَ أخیکَ ، وإن لَم یَکُن لَهُ عُذرٌ فَالتَمِسْ لَهُ عُذرا؛

عذر برادرت را بپذیر و اگر عذرى نداشت برایش عذرى بتراش.

منابع: تحف العقول، ص۱۱۲؛ حکمت نامه جوان، ص۱۹۶۳

احادیث امام علی سلام الله علیه بخش ۴

 « ریشه نفاق »

امام على علیه السلام:

نِفاقُ المَرءِ مِن ذُلٍّ یَجِدُهُ فی نفسِهِ؛

نفاق انسان، از ذلّتى است که در خود حسّ مى کند.

منابع: غرر الحکم، ح۹۹۸۸؛ میزان الحکمه: ج۱۲، ص۳۴۳

« مداومت در دعا و نیایش »

امام على علیه السلام:

مَن قَرَعَ بابَ اللَّهِ سبحانَهُ فُتِحَ لَهُ؛

هر که درِ [رحمت] خداى سبحان را بکوبد، آن در به رویش باز شود.

منابع: غرر الحکم، ح۸۲۹۲؛ میزان الحکمه: ج۴، ص۲۶

 « هدیه خدا برای حاجی »

امام على علیه السلام:

الحاجُّ و المُعْتَمِرُ وفْدُ اللّهِ ، و یَحْبوهُ بالمَغفِرَهِ؛

زائر حجّ و عمره میهمان خداست و خداوند به او آمرزش هدیه مى کند.

منابع: الخصال : ۶۳۵/۱۰؛ میزان الحکمه: ج۲، ص۴۸۴

 « دنیا آرزوی … و آخرت آرزوی … »

امام على علیه السلام:

الدُّنیا مُنْیهُ الأشْقِیاءِ، الآخِرهُ فَوزُ السُّعَداءِ؛

دنیا آرزوى تیره بختان است. آخرت، کامیابى نیک بختان است.

منابع: غرر الحکم : ۶۹۴؛ دانشنامه قرآن و حدیث: ج۱، ص۳۵۴

احادیث امام علی سلام الله علیه بخش ۴

 « ارزش ادب »

امام على علیه السلام:

کلُّ شی‏ءٍ یَحتاجُ إلى العقلِ ، والعقلُ یَحتاجُ إلَى الأدبِ؛

هر چیزى، به خِرَد نیاز دارد و خرد، به ادب، نیازمند است.

منابع: غرر الحکم : ۶۹۱۱؛ دانشنامه قرآن و حدیث: ج۲، ص۲۵۶

« از پیامدهای پرخوری »

امام على علیه السلام:

مَنْ کَثُرَ أَکْلُهُ قَلَّتْ صِحَّتُهُ ، وَثَقُلَتْ عَلى‏ نَفْسِهِ مُؤْنَتُهُ؛

هر که پر خورَد، سلامتش کاهش مى یابد و خرج ( زحمت) آن بر وى سنگین مى شود.

منابع: غرر الحکم : ۸۹۰۳؛ دانشنامه احادیث پزشکی: ج۱، ص۴۶

« امان از آرزوهای طولانی »

امام على علیه السلام:

الأمانِیُّ تُعْمی عُیُونَ البصائرِ؛

آرزوها، چشمان بصیرت را کور مى کنند.

منابع: غرر الحکم : ۱۳۷۵؛ فرهنگ ‌نامه آرزو، ص۱۴۰

 « انس با حق »

امام على علیه السلام:

لا یُؤنِسَنّکَ إلّا الحقُّ ، ولا یُوحِشَنّکَ إلّا الباطلُ؛

جز با حق انس مگیر و جز از باطل گریزان مباش.

منابع: غرر الحکم : ۱۰۳۰۳؛ میزان الحکمه: ج۱، ص۴۸۶

 « ناملایمات، مسیر بهشت »

امام على علیه السلام:

بالمَکارِهِ تُنالُ الجَنّهُ؛

با ناملایمات است که بهشت به دست مى آید.

منابع: غرر الحکم : ۴۲۰۴؛ بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حدیث: ج۱، ص۳۷۶

« دادخواهی امیرالمؤمنین علی علیه السلام »

امام على علیه السلام:

أنا أوَّلُ مَن یَجْثو لِلخُصومَهِ بینَ یدَیِ اللَّهِ عزّ وجلّ یومَ القیامهِ؛

من نخستین کسى هستم که در روز قیامت براى دادخواهى [ از دشمنان ] در برابر خداوند عز و جل به پا می خیزم.

منابع: تاریخ دمشق : ۴۲ / ۴۷۵؛ میزان الحکمه: ج۱، ص۳۰۸

احادیث امام علی سلام الله علیه بخش ۴

 « جهاد، ویژه اولیاء خداست »

امام على علیه السلام:

إنّ الجِهادَ بابٌ مِن أبْوابِ الجَنّهِ فَتَحَهُ اللَّهُ لِخاصَّهِ أوْلیائهِ؛

جهاد، درى از درهاى بهشت است که خداوند، آن را براى دوستان ویژه اش گشوده است.

منابع: الکافی : ج ۵، ص ۴، ح ۶؛ بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حدیث: ج۱، ص۱۲۶

 « آفت زندگى، بی‌تدبیری »

امام على علیه السلام:

آفهُ المَعاشِ سُوءُ التّدبیرِ؛

آفت زندگى ، بی‌تدبیری است.

منابع: غرر الحکم : ۳۹۶۵؛ دانشنامه قرآن و حدیث: ج۴، ص۱۲۴

احادیث امام علی سلام الله علیه بخش ۴

 « گشاده‌رویی، عامل دوستی »

امام على علیه السلام:

سَببُ المَحبّهِ البِشرُ؛

گشاده‌رویى ، عامل دوستى است.

منابع: غرر الحکم : ۵۵۴۶؛ دوستی در قرآن و حدیث، ص۱۰۴

« مسؤولیت در قبال خانواده »

امام على علیه السلام:

کُلُّ امرِئٍ مَسؤولٌ عمّا مَلَکَتْ یَمِینُهُ وعِیالِهِ؛

هر مردى در باره بندگان خود و خانواده اش، بازخواست خواهد شد.

مراجع: غرر الحکم : ۷۲۵۴؛ تحکیم خانواده از نگاه قرآن و حدیث، ص۲۶۶

 « غم و شادی مؤمن »

امام على علیه السلام:

المؤمنُ بِشْرُهُ فی وجهِهِ ، وحُزنُهُ فی قلبِهِ؛

مؤمن شادى اش در چهره اش مى باشد و اندوهش در دلش.

منابع: الکافی : ج۲، ص۲۲۶، ح۱؛ الگوی شادی از نگاه قرآن و حدیث، ص۱۳۸

« پند زمانه »

امام على علیه السلام:

مَن فَهِمَ مَواعِظَ الزَّمانِ لَم یَسکُنْ إلى‏ حُسنِ الظَّنِّ بالأیّامِ؛

هر که اندرزهاى زمانه را بفهمد ، به روزگار ، خوشبین نمى شود.

منابع: غرر الحکم : ۸۹۳۸؛ دانشنامه قرآن و حدیث: ج۳، ص۳۰

« بهترین احسان »

امام على علیه السلام:

أحسَنُ الإحسانِ مُواساهُ الإخوانِ؛

بهترین احسان ، همدردى با برادران است.

منابع: غرر الحکم : ۳۰۲۳؛ دانشنامه قرآن و حدیث: ج۴، ص۲۶۴

 « وقار پیری »

امام على علیه السلام:

وَقارُ الشَّیبِ أحَبُّ إلَیَّ مِن نَضارَهِ الشَّبابِ؛

وقار پیرى، نزد من دوست داشتنى تر از خرّمى جوانى است.

منابع: غرر الحکم : ۱۰۰۹۹؛ میزان الحکمه: ج۶، ص۱۰۵

احادیث امام علی سلام الله علیه بخش ۴

 « برترین جهاد »

امام على علیه السلام:

أفْضَلُ الجِهادِ جِهادُ النَّفْسِ عنِ الهَوى‏ ، وفِطامُها عَن لَذّاتِ الدُّنیا؛

برترین جهاد، جهاد با هواى نفس و بازداشتن آن از لذّت هاى دنیاست.

منابع: غرر الحکم : ۳۲۳۲؛ دنیا و آخرت از نگاه قرآن و حدیث: ج۲، ص۷۶

 « خردمندترینِ افراد »

امام على علیه السلام:

أعْقَلُ النّاسِ أنْظَرُهُم فی العَواقِبِ؛

خردمندترینِ مردمان ، کسانى اند که بیشتر در پایان کارها بیندیشند.

منابع: غرر الحکم : ۳۳۶۷؛ حکمت نامه جوان، ص۱۹۴

 « بهترین شهرها »

امام على علیه السلام:

لیسَ بَلَدٌ بأحَقَّ بِکَ مِن بَلَدٍ ،خَیرُ البِلادِ ما حَمَلَکَ؛

هیچ شهرى براى تو مناسبت تر از شهر دیگر نیست، بهترین شهرها آن است که تو را پذیرا باشد.

منابع: نهج البلاغه، حکمت۴۴۲؛ میزان الحکمه: ج۱۳، ص۲۴۳

احادیث امام علی سلام الله علیه بخش ۴

 « امر به معروف »

امام على علیه السلام:

الأمرُ بِالمَعروفِ أفضَلُ أعمالِ الخَلقِ؛

امر به معروف برترین کارهاى آفریدگان است.

منابع: غرر الحکم، ح۱۹۷۷؛ میزان الحکمه: ج۷، ص۳۳۳

 « اهمیت توفیق »

امام على علیه السلام:

لا یَنفَعُ اجتِهادٌ بغَیرِ تَوفیقٍ؛

هیچ کوششى بدون توفیق سود نمى بخشد.

منابع: غرر الحکم : ۱۰۸۰۲؛ میزان الحکمه: ج۱۳، ص۳۲۹

« سلامت دین و دنیا »

امام على علیه السلام:

سَلامَهُ الدِّینِ وَالدُّنیا فی مُداراهِ النّاسِ؛

سلامت دین و دنیا ، در مدارا کردن با مردم است.

منابع: غرر الحکم، ح۵۶۱۰؛ منتخب میزان الحکمه، ص۲۱۸

 « نتیجه حسابرسی از نفس »

امام على علیه السلام:

مَن حاسَبَ نفسَهُ وقَفَ على‏ عُیوبِهِ، وأحاطَ بذُنوبِهِ ، واسْتَقالَ الذُّنوبَ ، وأصْلَحَ العُیوبَ؛

هر که نفْس خود را حسابرسى کند، به عیبها و گناهان خویش آگاه شود و گناهان را جبران و عیبها را برطرف سازد.

منابع: غرر الحکم، ح۸۹۲۷؛ میزان الحکمه: ج۸، ص۳۲۶

 « صبر و مقامات والا »

امام على علیه السلام:

بالصَّبرِ تُدرَکُ مَعالِی الاُمُورِ؛

با شکیبایى است، که مقامات بلند فراچنگ آیند.

منابع: غرر الحکم، ح۴۲۷۶؛ میزان الحکمه: ج۶، ص۱۴۹

« صداقت، راه نجات »

امام على علیه السلام:

الصِّدقُ یُنجِیکَ وإن خِفتَهُ ، الکِذبُ یُردِیکَ وإن أمِنتَهُ؛

راستى، تو را نجات مى دهد ، هرچند از آن بیمناک باشى و دروغ، تو را نابود مى کند ، گر چه از آن خطرى براى خود حسّ نکنى.

منابع: غرر الحکم، ح۱۱۱۸؛ میزان الحکمه: ج۶، ص۱۷۷

احادیث امام علی سلام الله علیه بخش ۴

 « عدم تسامح در مورد حق »

امام على علیه السلام:

لا تُداهِنُوا فی الحقِّ إذا وَرَدَ علَیکُم و عَرَفتُمُوهُ فَتَخسَرُوا خُسراناً مُبِیناً؛

هرگاه با حق روبه رو شدید و دانستید که حقّ است، درباره آن مسامحه نکنید که به سختى زیان خواهید دید.

منابع: تحف العقول، ص۱۵۰؛ حکمت نامه بسیج، ص۱۶۰

 « رسیدن به مقامات »

امام على علیه السلام:

طَهِّرُوا أنفُسَکُم مِن دَنَسِ الشَّهَواتِ تُدرِکُوا رَفیعَ الدَّرَجاتِ؛

جان هاى خود را از آلودگى شهوت ها پاک سازید، تا به درجات بلند دست یابید.

منابع: غرر الحکم، ح۶۰۲۰؛ میزان الحکمه: ج۹، ص۵۱۹

 « عجله در کار خیر، آری »

امام على علیه السلام:

التُّؤَدَهُ مَمدوحَهٌ فی کُلِّ شَی‏ءٍ إلّا فی فُرَصِ الخَیرِ؛

درنگ کردن در هر چیزى ستودنى است ، مگر در فرصت هایى که براى انجام دادن کارِ خوب دست مى دهد.

منابع: غرر الحکم، ح۱۹۳۷؛ دانشنامه قرآن و حدیث: ج۱۱، ص۱۶۴

احادیث امام علی سلام الله علیه بخش ۴

 « استعداد جوان »

امام على علیه السلام:

إنّما قَلبُ الحَدَثِ کالأرضِ الخالیَهِ ، ما اُلقِیَ فیها مِن شَی‏ءٍ قَبِلَتهُ؛

همانا، دل جوان، مانند زمین خالى است که هر چه در آن افکنده شود، آن را مى پذیرد.

منابع: تحف العقول، ص۷۰؛ حکمت نامه جوان، ص۱۹

 « مواسات و یاریگری در دوستی »

امام على علیه السلام:

ما حُفِظَتِ الاُخُوَّهُ بِمِثلِ المُواساهِ؛

پیوند برادرى به چیزى چون سهیم کردن برادران در زندگى خود ، حفظ نشده است.

منابع: غرر الحکم، ح۹۵۷۸؛ دانشنامه قرآن و حدیث: ج۲، ص۱۰۴

« نفاق، برادر شرک »

امام على علیه السلام:

النِّفاقُ أخو الشِّرکِ؛

نفاق، برادر شرک است.

منابع: غرر الحکم، ح۴۸۳؛ میزان الحکمه: ج۱۲، ص۳۴۲

« خطای دیگران خنده ندارد! »

امام على علیه السلام:

لا تَبتَهِجَنَّ بِخَطاءِ غَیرِکَ ؛ فإنَّکَ لَن تَملِکَ الإصابَهَ أبَداً؛

از خطاى دیگران هرگز شادمان مشو؛ زیرا تو نیز براى همیشه از خطا کردن مصون نیستى.

منابع: غرر الحکم، ح۱۰۲۹۴؛ میزان الحکمه: ج۸، ص۳۳۳

 « اطمینان به انجام وعده »

امام على علیه السلام:

لا تَعِدَنَّ عِدَهً لا تَثِقُ مِن نَفسِکَ بإنجازِها؛

هرگز وعده‌اى نده که نسبت به انجام آن از خود مطمئن نیستى.

منابع: غرر الحکم، ح۱۰۲۹۷؛ میزان الحکمه: ج۱۳، ص۲۵۰

« مراقب دشمن باش »

امام على علیه السلام:

اِستَعمِل مَعَ عَدُوِّکَ مُراقَبَهَ الإِمکانِ وانتِهازَ الفُرصَهِ، تَظفَر؛

با دشمنت انتظار توانایى و زمان شناسى را به کارگیر ، تا پیروز گردى.

منابع: غرر الحکم، ح۲۳۴۷؛ دانشنامه قرآن و حدیث: ج۷، ص۵۵۰

احادیث امام علی سلام الله علیه بخش ۴

 « دوستان قدیمی »

امام على علیه السلام:

اخْتَرْ مِن کلِّ شی‏ءٍ جَدِیدَهُ ، ومِن الإخْوانِ أقدَمَهُمْ؛

از هر چیز ، نُوَش را برگزین ؛ امّا از برادران ، قدیمی‌ترینشان را.

منابع: غرر الحکم، ح۲۴۶۱؛ دوستی در قرآن و حدیث، ص۲۱۴

« سرمستىِ توانگرى »

امام على علیه السلام:

ضَرَرُ الفَقرِ أحمَدُ مِن أشَرِ الغِنى؛

زیان فقر ، ستوده تر از سرمستىِ توانگرى است.

منابع: غرر الحکم، ح۵۹۰۴؛ توسعه اقتصادی بر پایه قرآن و حدیث: ج۱، ص۱۴۶

 « مجموعه خوبی ها »

امام على علیه السلام:

مَن أحسَنَ إلى‏ مَن أساءَ إلَیهِ فقد أخَذَ بجَوامِعِ الفَضلِ؛

هر کس به کسى که به او بدى کرده است، خوبى کند، بی گمان مجمع فضایل را در اختیار گرفته است.

منابع: غرر الحکم، ح۸۹۰۵؛ میزان الحکمه: ج۹، ص۱۴۹

 « افراد باهوش »

امام على علیه السلام:

الکَیِّسُ مَن کانَ یَومُهُ خَیراً مِن أمسِهِ؛

زیرک کسى است که امروزش از دیروزش بهتر باشد.

منابع: غرر الحکم، ح۱۷۹۷؛ میزان الحکمه: ج۱۰، ص۲۱۸

« خودشناسی »

امام على علیه السلام:

مَعرِفَهُ النَّفسِ أنفَعُ المَعارِفِ؛

شناخت خود، سودمندترین شناخت است.

منابع: غرر الحکم، ح۹۸۶۵؛ علم و حکمت: ج۱، ص۴۲۰

 « جبهه نگیر! »

امام على علیه السلام:

لا تُعادوا ما تَجهَلونَ ؛ فإنَّ أکثرَ العِلمِ فیما لا تَعْرِفونَ؛

با آنچه نمى دانید دشمنى نکنید؛ زیرا بیشتر دانش در چیزهایى است که شما نمى دانید.

منابع: غرر الحکم، ح۱۰۲۴۶؛ میزان الحکمه: ج۲، ص۳۵۷

« برتری سکوت »

امام على علیه السلام:

صَمتٌ یُعقِبُکَ السَّلامَهَ خَیرٌ مِن نُطقٍ یُعقِبُکَ المَلامَهَ؛

خاموشى‌اى که براى تو سلامت در پى آورد، بهتر از گفتارى است که برایت ملامت به بار نشاند.

منابع: غرر الحکم، ح۵۸۶۶؛ میزان الحکمه: ج۱۰، ص۲۰۳

احادیث امام علی سلام الله علیه بخش ۴

« آرامش کتابخوانی »

امام على علیه السلام:

مَن تَسَلّى‏ بالکُتبِ لم تفُتْهُ سَلوَهٌ؛

هرکس با کتاب ها آرام گیرد، هیچ آرامشى را از دست نداده است.

منابع: غرر الحکم، ح۸۱۲۶؛ دانشنامه قرآن و حدیث:ج۸، ص۴۹۴

احادیث امام علی سلام الله علیه بخش ۴

 « پا را اندازه گلیم خود دراز کردن »

امام على علیه السلام:

أفضلُ الأدبِ أن یَقِفَ الإنسانُ عند حَدِّه ولا یَتَعدّى‏ قَدْرَهُ؛

برترین ادب ، آن است که انسان در حدّ خود بایستد و از اندازه خویش فراتر نرود.

منابع: غرر الحکم، ح۳۲۴۱؛ دانشنامه قرآن و حدیث: ج۲، ص۲۱۸

 « بدترین دوستان »

امام على علیه السلام:

شَرُّ إخوانِکَ مَن داهَنَکَ فی نفسِکَ وساتَرَکَ عَیبَکَ؛

بدترینِ برادرانت ، کسى است که با تو چاپلوسى کند و عیبت را از تو بپوشاند.

منابع: غرر الحکم، ح۵۷۲۵؛ حکمت نامه جوان، ص۲۱۶

 منبع: شبکه حدیث

قبلی: احادیث امیرالمؤمنین علی سلام الله علیه بخش ۳

بعدی: احادیث امیرالمؤمنین علی سلام الله علیه بخش ۵

درباره‌ی نیاز جهان

موارد جالب

احادیث امام حسین سلام الله علیه بخش ۲

احادیث امام حسین سلام الله علیه بخش ۲

احادیث امام حسین (ع) بخش ۲ رفتار و کردار  إيّاكَ وظُلمَ مَن لا يَجِدُ عَلَيكَ …